استاندارد مصرف انرژی خودروهای برقی چین، از سال ۲۰۲۶ صنعت جهانی را به سوی بهره‌وری بیشتر سوق می‌دهد

چین، بزرگترین بازار و تولیدکننده خودروهای برقی در جهان، در آستانه اجرای یک تحول بزرگ در صنعت خودروسازی است. از ابتدای سال ۲۰۲۶ میلادی، این کشور یک استاندارد ملی اجباری و سخت‌گیرانه برای مصرف انرژی تمامی خودروهای سواری تمام برقی را به اجرا خواهد گذاشت. این اقدام که نخستین قانون الزام‌آور جهان در نوع خود محسوب می‌شود، نه تنها مسیر توسعه مدل‌های الکتریکی در چین را دگرگون خواهد کرد، بلکه می‌تواند استانداردهای جدیدی را برای بهره‌وری انرژی در سطح جهانی تعریف کند. این استاندارد جایگزین چارچوب‌های توصیه‌ای پیشین شده و خودروسازان را ملزم به رعایت حدود مشخصی از مصرف انرژی خواهد کرد تا دوران تازه‌ای از نوآوری و کارایی در این صنعت آغاز شود.

اجرای بی‌سابقه استاندارد مصرف انرژی خودروهای برقی چین

از تاریخ اول ژانویه ۲۰۲۶، استاندارد ملی جدید چین با عنوان رسمی «آستانه‌های مصرف انرژی خودروهای برقی، بخش اول: خودروهای سواری» اجرایی خواهد شد. این مقررات، نقطه عطفی بی‌سابقه در سیاست‌گذاری صنعت خودروهای برقی به شمار می‌رود، زیرا برای اولین بار، میزان مصرف انرژی مدل‌های الکتریکی به صورت قانونی و با ضمانت اجرایی مورد کنترل قرار می‌گیرد. این رویکرد جدید، خودروسازان را مجبور می‌سازد تا بهره‌وری انرژی را در کانون طراحی و تولید محصولات خود قرار دهند، و به این ترتیب، صرفه‌جویی در مصرف برق به یکی از مهم‌ترین شاخص‌های رقابت‌پذیری در بازار چین تبدیل می‌شود.

استاندارد مصرف انرژی خودروهای برقی: جزئیات و الزامات قانونی

این استاندارد، سقف‌های الزام‌آور مصرف برق را بر اساس فاکتورهای متعددی نظیر وزن خالص خودرو، ویژگی‌های فنی، ساختار قوای محرکه و دیگر شاخص‌های مهندسی تعیین می‌کند. مقادیر مجاز توسط نهادهای تنظیم‌گر چینی با در نظر گرفتن وضعیت فعلی بازار، ظرفیت‌های فناوری موجود، ملاحظات هزینه تولید و عملکرد خودروهای خاص و سنگین، تدوین شده‌اند تا تعادلی میان پیشرفت تکنولوژی و صرفه اقتصادی برقرار شود.

پارامترهای کلیدی برای تعیین سقف مصرف شامل وزن خالص خودرو، ویژگی‌های فنی و ساختار قوای محرکه است.

خودروسازان ملزم به رعایت کامل استاندارد هستند و در غیر این صورت، از تولید یا مشوق‌های دولتی محروم خواهند شد.

بهبود چشمگیر بهره‌وری با استاندارد جدید چین برای خودروهای برقی

بررسی‌های اولیه حاکی از آن است که استاندارد جدید چین برای خودروهای برقی، حدود ۱۱ درصد سخت‌گیرانه‌تر از نسخه توصیه‌ای پیشین است. این به آن معناست که بسیاری از مدل‌های فعلی، به خصوص در کلاس‌های وزنی بالاتر، برای ادامه حضور در بازار چین نیاز به اصلاحات فنی قابل توجهی خواهند داشت. با این حال، شاخص‌های تفکیک‌شده‌ای در این استاندارد در نظر گرفته شده تا تفاوت در سناریوهای استفاده، نوع فناوری‌های به کار رفته و مسیرهای مختلف توسعه محصول مد نظر قرار گیرد. این رویکرد انعطاف‌پذیر به خودروسازان اجازه می‌دهد با بهره‌گیری از راهکارهای متنوع مهندسی، از بهینه‌سازی نرم‌افزار مدیریت انرژی و کاهش تلفات سیستم‌های الکتریکی گرفته تا بهبود آیرودینامیک، به اهداف تعیین‌شده دست یابند و نوآوری در صنعت خودروهای برقی محدود نشود.

الزامات فنی کلیدی برای کاهش مصرف انرژی خودروهای برقی

با اجرایی شدن این استاندارد، تمامی خودروهای سواری تمام الکتریکی تولیدی از سال ۲۰۲۶ باید تحت ارتقاهای فنی مشخصی قرار گیرند. به عنوان نمونه، برای خودروهایی با وزن خالص حدود دو تُن، حداکثر مصرف مجاز انرژی ۱۵.۱ کیلووات ساعت در هر ۱۰۰ کیلومتر تعیین شده است. مقامات چینی تأکید کرده‌اند که تمرکز اصلی این استاندارد بر بهبود بهره‌وری کلی سیستم است، نه صرفاً افزایش اندازه باتری. این رویکرد موجب می‌شود تا خودروها با همان ظرفیت باتری سابق، به طور متوسط حدود ۷ درصد افزایش برد حرکتی را تجربه کنند که این خود گامی مهم در راستای بهینه‌سازی و کاهش هزینه‌های مرتبط با باتری است. در حال حاضر، این استاندارد فقط شامل خودروهای سواری تمام برقی می‌شود، اما همزمان، الزامات فنی سخت‌گیرانه‌تری نیز برای خودروهای پلاگین هیبرید (PHEV) و مدل‌های دارای افزایش‌دهنده برد حرکتی (EREV) اعمال خواهد شد تا کل صنعت به سمت راندمان بالاتر پیش رود.

معافیت‌های مالیاتی: اهرم چین برای استاندارد مصرف انرژی خودروهای برقی

یکی از قدرتمندترین اهرم‌های دولت چین برای تضمین رعایت این استاندارد، پیوند مستقیم آن با مشوق‌های مالی و مالیاتی است. وزارت صنعت و فناوری اطلاعات، وزارت دارایی و سازمان امور مالیاتی چین به صورت مشترک اعلام کرده‌اند که تنها خودروهای سواری تمام برقی که استاندارد اجباری جدید مصرف انرژی را رعایت کنند، از معافیت مالیات خرید در سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ بهره‌مند خواهند شد. این تصمیم، خودروسازان را از لحاظ اقتصادی نیز مجبور می‌کند تا استانداردهای فنی را جدی بگیرند و محصولات خود را برای حفظ مزیت رقابتی در بازار، بهینه سازند. مدل‌های غیرمنطبق ممکن است از فهرست معافیت مالیاتی حذف شده و شانس رقابت خود را از دست بدهند. همچنین، در این بسته سیاستی، حداقل برد حرکتی تمام برقی لازم برای خودروهای پلاگین هیبرید و دارای افزایش‌دهنده برد حرکتی نیز افزایش یافته است.

تأثیر استاندارد مصرف انرژی خودروهای برقی چین بر رقابت جهانی

تصویب و اجرای سراسری استاندارد اجباری مصرف انرژی از ابتدای سال ۲۰۲۶، نشان‌دهنده تمرکز قاطع دولت چین بر آینده‌ای کم‌مصرف‌تر و پایدارتر است. برای خودروسازان بزرگی چون BYD و جیلی، این استاندارد ممکن است به معنای رسمی شدن معیارهایی باشد که بسیاری از محصولات جدیدشان از پیش به آن نزدیک شده‌اند، اما مدل‌های قدیمی‌تر یا کم‌بازده‌تر ناچار به ارتقای فنی یا حتی خروج از خط تولید خواهند شد. این استاندارد بیشترین فشار را بر خودروهای سنگین‌تر، به‌ویژه در کلاس دو تُن و بالاتر وارد می‌کند و تولیدکنندگان را وامی‌دارد تا بهره‌وری انرژی را به اولویتی راهبردی در تمامی پلتفرم‌ها و تیپ‌ها تبدیل کنند. این رویکرد نه تنها رقابت در بازار خودروهای برقی چین را متحول خواهد کرد، بلکه می‌تواند به عنوان یک الگو برای سایر کشورها عمل کرده و موجی از نوآوری در زمینه بهینه‌سازی مصرف انرژی را در صنعت خودروسازی جهانی به راه اندازد.

مجله خودرویی آر سی