حذف مجوز سازمان استاندارد؛ تسهیل ورود خودروهای وارداتی
قفل واردات خودرو شکست؛ مجوز استاندارد حذف شد
از ۱۵ شهریور ۱۴۰۴، شرط دریافت مجوز سازمان ملی استاندارد برای ثبت‌سفارش خودروهای سواری برداشته شد. این تصمیم که در قالب بند (ر) تبصره یک قانون بودجه سال ۱۴۰۴ تصویب و از سوی سازمان توسعه تجارت ایران ابلاغ شده، مهم‌ترین گامی است که در سال‌های اخیر برای کاهش بوروکراسی واردات خودرو برداشته شد.
چه تغییری رخ داده است؟
تا پیش از این، ثبت‌سفارش هر خودروی وارداتی مستلزم تأییدیه استاندارد بود. حالا اما در فرآیند الکترونیکی ثبت‌سفارش:
- خودرویی که در مبدأ گواهی بازرسی (COI) دارد، از بازرسی فیزیکی گمرک معاف است
- خودروهایی با گواهی صحه‌گذاری تأیید نوع (VTA) تا ۵۰ درصد کمتر بازرسی می‌شوند
همچنین خودروهای سابقه‌دار و منطبق با استانداردهای قبلی تا ۸۰ درصد کاهش بازرسی را تجربه می‌کنند.
گروه‌های بهره‌مند از تسهیلات
این تغییر شامل موارد زیر می‌شود:
- شرکت‌های واردکننده و سرمایه‌گذاران دارای کارت بازرگانی
- ایرانیان مقیم خارج که کارت اقامت معتبر دارند
در کنار این موارد، واردات خودروهای جانبازان نیز با حداقل بازرسی فیزیکی (۲۰ درصد در صورت داشتن VTA و فقط بازدید ظاهری در صورت فقدان آن) تسهیل شده است.
مزایا و مخاطرات احتمالی
در گام نخست، حذف مجوز استاندارد و کاهش حجم بازرسی‌ها چشم‌انداز کاهش صفوف طولانی در بنادر و مشمول نشدن محموله‌ها در انبار گمرک را ترسیم می‌کند. این حرکت می‌تواند:
- ترخیص خودرو را به کمتر از نیمی از زمان فعلی برساند
- هزینه‌های اضافی انبارداری و خواب سرمایه واردکنندگان را کاهش دهد
با این حال برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که تسهیل بیش‌ازحد بازرسی‌های فنی ممکن است کیفیت و ایمنی خودروهای وارداتی را در طولانی‌مدت تحت‌تأثیر قرار دهد. از این‌رو لازم است سامانه‌های پس از ترخیص، برای رصد مداوم انطباق خودروها با استانداردها تقویت شوند.
در مجموع، حذف مجوز استاندارد گامی تأثیرگذار در متنوع‌سازی سبد محصولات وارداتی و آرام‌سازی بازار به شمار می‌آید، اما تضمین کیفیت و ایمنی خودروها نیز باید همپای سرعت بخشیدن به ترخیص مورد توجه باشد.
