روش جدید چری برای دور زدن تحریمها؛ تهاتر نفت و فلزات با خودرو
روش جدید چری برای دور زدن تحریم ها ؛ تهاتر نفت و فلزات گران بها ایران با خودرو!
شرکت چینی چری (Chery Automobile) از مکانیسم تهاتر نفت و فلزات ایران با خودروهای نیمهساخته برای عبور از تحریمها بهره میبرد. در این سازوکار، ایران مس، روی و فلزات کمیاب خود را در ازای واردات قطعات SKD به چین میفرستد و پس از مونتاژ در ایران، آنها را با برندهای داخلی عرضه میکند.
مکانیسم تهاتر کالا به کالا در خودروسازی
چری و شریک معدنیاش در استان آنهوئی (Tongling Nonferrous Metals) بهصورت غیرمستقیم معامله را پیش میبرند:
- فروش قطعات خودرو به شرکت واسطه در چین و ارسال آنها به ایران برای مونتاژ
- صادرات فلزات گرانبها از ایران به چین و توزیع آن میان تأمینکنندگان قطعات
این الگوی تهاتر نفت و فلزات علاوه بر خودروسازی، به تقویت زنجیره تأمین معدنی چین نیز کمک میکند.

سازوکار تهاتر نفت در پروژههای زیربنایی
علاوه بر فلزات، نفت ایران نیز در قالب قرارداد چندجانبه بارتر میشود:
- ثبت فروش نفت به شرکت Zhuhai Zhenrong و واریز درآمد به حساب “چوشین”
- تخصیص وجوه “چوشین” برای تأمین مالی پروژههای زیرساختی چینی در ایران تحت پوشش بیمه Sinosure
این مدل تهاتر نفت و فلزات، تضمینی برای تأمین مالی پروژههای عمرانی ایران بدون گردش مستقیم ارز است.
چالشها و افقهای پیش رو
با فعال شدن مکانیزم ماشه و تشدید تحریمهای بینالمللی، نگرانی عمده این است که:
- منابع محدود فلزات کمیاب با تخفیف پایاپای شده و ارزش افزوده ملی کاهش یابد
- پیچیدگیهای بیمهای و مالی بارتر، شفافیت معاملات را تحت تأثیر قرار دهد
برای مدیریت بهتر تهاتر نفت و فلزات، پیشنهاد میشود سیاستگذار:
- سازوکارهای نظارتی شفاف برای قیمتگذاری و گزارشگری ارزش کالاها تعریف کند
- راهکارهایی جایگزین بارتر، مانند کانالهای تسویه ارزی محدود، توسعه دهد
پیشرفت این مدل معاملاتی میتواند کوتاهمدت به رفع نیازهای اقتصادی کمک کند، اما در بلندمدت نیازمند تعادل میان حفظ منابع استراتژیک و مقابله با تحریم خواهد بود.