در ماههای اخیر، بازار خودرو با نوسانهای شدید قیمتی روبهرو بوده است؛ نوسانهایی که بیش از آنکه ریشه در عرضه و تقاضای واقعی داشته باشند، از نقش کانالهای تلگرامی در افزایش قیمت خودرو نشأت میگیرند. این کانالها با انتشار اخبار غیررسمی و قیمتهای اغراقآمیز، فضای روانی بازار را ملتهب کرده و زمینه را برای شکلگیری تقاضای کاذب و فعالیتهای سوداگرانه فراهم میکنند.
التهاب بازار خودرو در سایه فضای مجازی
کانالهای تلگرامی با انتشار مداوم قیمتهای صعودی و ادعاهای غیرمستند درباره کمبود عرضه، ذهنیت خریداران و فروشندگان را تحت تأثیر قرار میدهند. نتیجه این روند، ایجاد بازاری داغ اما غیرواقعی است که در آن تقاضای مصرفی جای خود را به تقاضای کاذب میدهد.
خودرو از کالای مصرفی تا کالای سرمایهای
یکی از پیامدهای مستقیم فعالیت این کانالها، تغییر کارکرد خودرو از یک وسیله حملونقل به کالایی سرمایهای است. بسیاری از خریداران، خودرو را نه برای استفاده روزمره، بلکه بهعنوان ابزاری برای حفظ ارزش پول و کسب سود خریداری میکنند. این تغییر نگرش موجب افزایش حجم معاملات سفتهبازانه و تشدید نوسانات قیمتی میشود.
دلالی و سفتهبازی؛ نتیجه نقش کانالهای تلگرامی
کانالهای تلگرامی با داغ نگه داشتن فضای روانی خرید، بازار را به سمت فعالیتهای غیرمولد هدایت میکنند. در این شرایط:
- دلالان و واسطهها بیشترین سود را از فاصله قیمت کارخانه و بازار به دست میآورند.
- مصرفکنندگان واقعی توان خرید خود را از دست میدهند.
- تولیدکنندگان نیز از سود واقعی بیبهره میمانند.
فاصله قیمت کارخانه و بازار؛ بازی سوداگران
ایجاد عمدی فاصله میان قیمت کارخانه و بازار از دیگر تبعات نقش کانالهای تلگرامی در افزایش قیمت خودرو است. این فاصله زمانی شکل میگیرد که اطلاعات شفاف جای خود را به شایعات و سیگنالهای جعلی میدهد. در نتیجه، واسطهها با خرید خودرو از کارخانه و فروش آن در بازار آزاد، سودهای کلان به دست میآورند و چرخه سفتهبازی تداوم مییابد.
نبود نظارت و ضرورت شفافیت اطلاعات
یکی از دلایل اصلی قدرت گرفتن کانالهای تلگرامی، ضعف نظارت بر جریان اطلاعات بازار است. این کانالها عملاً به مرجع قیمتگذاری تبدیل شدهاند، در حالی که هیچ مسئولیتی در قبال صحت دادهها ندارند. برای بازگرداندن خودرو به جایگاه اصلی خود بهعنوان کالای مصرفی، باید:
- قیمتهای واقعی بهطور مستمر و شفاف منتشر شوند.
- بسترهای رسمی برای معاملات ایجاد گردد.
- فضای اطلاعاتی بازار تحت کنترل نهادهای مسئول قرار گیرد.
جمعبندی
نقش کانالهای تلگرامی در افزایش قیمت خودرو تنها به انتشار اخبار غیررسمی محدود نمیشود؛ بلکه این کانالها ساختار تقاضا را تغییر داده، خودرو را به کالای سرمایهای بدل کرده و فاصله قیمت کارخانه و بازار را تشدید کردهاند. مقابله با این روند تنها با ایجاد شفافیت اطلاعاتی و تقویت بسترهای رسمی امکانپذیر است.